Podrozdziały:
Proletariacki rodowód Woli i Muranowa a wiara - str. 295
Prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński - Marzec '68 - str. 296
Tablica Milenijna - str. 297
Budowa nowej plebanii - 1970-1972. Architekt Stanisław Marzyński i fortel proboszcza ks. Jabłonki - str. 297
35-lat powojennych remontów. Krzyże powracają na dach kościoła i sygnaturkę. - str. 299
Jan Paweł II w dziejach parafii - str. 301
Stan Wojenny - poświęcenie sztandaru „Solidarności” - str. 303
Tablica upamiętniająca Batalion Kiliński - str. 304
Diakon Pawlukiewicz eksploruje studnię kościelną - str. 305
Ks. Stefan Księżopolski - „Módlmy się za Polaków, którzy oddali życie ratując braci Żydów”. - str. 306
Podwyższenie prezbiterium - 1988 r. - str. 307
Tablica „Związku Jaszczurczego” - str. 307
Ołtarz św. Tadeusza Judy - str. 308
Transformacja Ustrojowa - str. 309
Streszczenie wybranych fragmentów rozdziału 10.
Stan Wojenny - poświęcenie sztandaru „Solidarności”
Koniec roku 1981 to sroga zima, początek kryzysu ekonomicznego, protesty społeczne i wprowadzenie stanu wojennego. Zima i całkowita niemal pustka w sklepach zaczęła przysparzać kłopotów mieszkańcom Warszawy, jak zresztą całej Polski. Szczególnie szybko zaczął pojawiać się niedostatek w domach osób samotnych, a bardzo starych lub kalekich. Nie mogąc wystawać w kolejkach po zaopatrzenie skazane zostały na zagrożenie głodem. Akcja parafii zmierza do uczulenia sąsiadów na los takich osób. Zaapelowano o zgłaszanie adresów takich osób, by zorganizować im pomoc. Parafia może służyć głównie zasiłkami pieniężnymi z ofiar wiernych, co jednak nie zaradza niedostatkom. Dlatego cenna okazała się pomoc w naturze, jaka zaczęła napływać z zagranicy. Choć z zawstydzeniem, ale przyjąć ją trzeba, jako naprawdę w wielu przypadkach konieczną - czytamy w kronice parafialnej[1].
Pomoc materialną dla parafian uzyskano dzięki prywatnym kontaktom z holenderską parafią św. Teresy w Hadze, z którą w kolejnych latach będą utrzymywane ścisłe kontakty.
W nocy z soboty na niedzielę 13 grudnia 1981 r. władza wprowadziła stan wojenny. W kościele św. Augustyna o godz. 14, została odprawiona dodatkowa msza św. podczas, której poświęcono sztandar NSZZ „Solidarność”, działającego przy Zakładach Produkcji Elementów Budowlanych na ul. Miłej. Uroczystość odbyła się - jak napisał ks. Jabłonka - bez zewnętrznych manifestacji[2] i zgromadziła około półtora tysiąca związkowców. Specjalnie na tę okoliczność księża z parafii ułożyli następującą modlitwę:
Panie Jezu Chryste! Ilekroć gromadzimy się w Twoje Imię, zbieramy się pod Twoim Znakiem - Krzyżem. Znak ten jest źródłem naszej chrześcijańskiej jedności i siły. Wejrzyj, Panie, dziś na tych, którzy oto przy Twoim ołtarzu stoją ze swoim znakiem - związkowym sztandarem. Niech ten sztandar, na którym spocznie Twoje błogosławieństwo, będzie dla nich znakiem jedności, zgody, siły i wytrwania, aby troszczyli się o to, co zgodne z Twoją wolą, co sprzyja prawdziwemu rozwojowi społeczeństwa. Wszechmogący Boże! Pobłogosław ten sztandar, aby wszyscy, których on jednoczy, przez swój trud i pracę stawali się przedłużeniem twórczej działalności Boga ciągle stwarzającego i odnawiającego oblicze ziemi, a wzbogacając ojczystą ziemię owocami swej pracy, bogacili się też w zasługi na życie wieczne. Amen[3].
Ks. Stefan Księżopolski - „Módlmy się za Polaków, którzy oddali życie ratując braci Żydów”.
W dniu 20 stycznia 1986 r. zmarł proboszcz ks. Mieczysław Jabłonka. Swoją posługę pełnił przez blisko 20 lat. Jego następcą został ks. Stefan Księżopolski (1934-2003), który objął parafię w dniu 16 lutego 1986 r.
Historia parafii musiała zrobić duże wrażenie na nowym proboszczu, a zwłaszcza często pomijane wątki. Niebawem postanowił upamiętnić Polaków ratujących Żydów podczas II wojny Światowej. Ufundował pamiątkową tablicę, którą w dniu 12 października 1987 r., poświęcił biskup Władysław Miziołek. Tablicę umieszczono przy wejściu do kościoła, na zachodnim filarze. W jej centralnym polu znajduje się wykonana w brązie płaskorzeźba. Przedstawia ona moment kaźni mężczyzny schwytanego przez Niemców. Jest on umęczony i przywiązany do pręgierza, a u jego stóp współcierpią z nim żona i matka. Praca ta jest dziełem rzeźbiarki Izabelli Blauth-Muszkowskiej, która po II wojnie światowej zamieszkała w Londynie, wraz ze swoim mężem pilotem RAF-u Krzysztofem Muszkowskim. Jej kameralne rzeźby można zobaczyć m. in. w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach, w Szkole im. Cecylii Plater- Zyberkówny w Warszawie, Lourdes i Londynie.
Płaskorzeźba wkomponowana jest w marmur bolechowicki wydobywany koło Chęcin i charakteryzujący się brązowo-bordową barwą[4]. Na tablicy są też dwa napisy, u góry: „Dusze sprawiedliwych są w ręku Boga” i u dołu: „Módlmy się za Polaków którzy oddali życie ratując braci Żydów”.
Po ceremonii poświęcenia biskup Miziołek w kronice parafialnej uczynił wpis, nawiązujący do hymnu o miłości, z Pieśni nad Pieśniami [pnp 8,6]: ku czci Polaków, którzy ponieśli śmierć z ręki hitlerowców za pomoc i ukrywanie Żydów. Okazali oni tę miłość, której naucza nasz Pan, w najwyższym stopniu przez ofiarę swego życia. Tablica świadczyć będzie o okresie pogardy i niszczenia człowieka, ale także i miłości, „mocnej jako śmierci”[5].
Transformacja Ustrojowa
Ostatnie lata PRL-u, to zmaganie z kryzysem gospodarczym, odczuwalnym właściwie w każdej sferze życia. W styczniu 1988 r., ks. Księżopolski zapisał, że podczas kolędy, nie bierzemy pieniędzy w domach. Natomiast w kwietniu 1990 r. notował: w kraju idzie ku demokracji. Opłaty za światło i ogrzewanie są bardzo wysokie 4 i 5 milionowe. Inne opłaty również duże. Trzeba pomagać ludziom starszym i rodzinom wielodzietnym[6]. Niestety wkrótce ks. Księżopolski poważnie zachorował i na osobistą prośbę został zwolniony ze swoich obowiązków w dniu 17 listopada 1992 r[7]. Swoją pracę zakończył wpisem do kroniki parafialnej: Boże błogosław następcy[8].
[1] Kronika parafialna 1952-92, s. 84.
[2] Tamże, s. 85.
[3] Tamże, s. 85-86.
[4] W strukturze marmuru bolechowickiego znajdują się tzw. bulaste stromatoporoidy, żyłkowania biało-różowego kalcytu oraz robaczkowate amfipory.
[5] Kronika parafialna 1952-92, s. 112.
[6] Tamże, s. 122.
[7] Po długim leczeniu powrócił do pracy duszpasterskiej, w parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Warszawie na Powiślu. Zmarł 18 grudnia 2003 r. i pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie [kwatera 153, rząd 1-2, miejsce 23-30].
[8] Kronika parafialna 1952-92, s. 135.
Opracowanie na podstawie książki "Serce Muranowa. Odzyskane dzieje Kościoła św. Augustyna na Nowolipkach". Listopad 2022.
Autor: Wojciech Andrzej Szota.
